Thật ra có rất nhiều dạng viêm họng trong một bệnh lý viêm họng, nhưng người ta thường gọi chung luôn để ám chỉ những bệnh xảy ra ở vị trí vùng họng.

Căn nguyên của bệnh có thể do các virut hoặc vi khuẩn (nhiễm khuẩn do liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn hoặc haemophilus). Viêm họng thường phổ biến ở những người hay sổ mũi hoặc cảm cúm; hy hữu hơn nó có thể là dấu hiệu báo trước của một bệnh khác nặng hơn (tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn hoặc bạch hầu). Có ba loại viêm họng là: viêm họng đỏ, viêm họng trắng và viêm họng loét.

Viêm họng đỏ

Niêm mạc hầu đỏ hơn mức bình thường. Có nhiều loại viêm họng đỏ:

– Viêm họng đỏ xuất tiết: Loại này chiếm chủ yếu, thường xảy ra ở trẻ em dưới 10 tuổi. Triệu chứng gồm sốt, nuốt đau, đau đầu. Kiểm tra họng thấy niêm mạc hầu đỏ hơn bình thường, các amiđan to nhiều hoặc ít. Có thể có biến chứng viêm tấy quanh amiđan (áp xe giữa thành hầu và amiđan) gây cứng khít hàm (co cứng các cơ nhai) và nuốt khó khăn hơn.

– Viêm họng trong các bệnh phát ban: Ðây là triệu chứng chính của các bệnh tinh hồng nhiệt, sởi, rubêon.

– Viêm họng liên cầu khuẩn của thấp khớp cấp: Viêm họng khi xuất hiện sẽ kéo dài nhiều ngày hoặc nhiều tuần trước khi có dấu hiệu thấp khớp cấp. Bệnh nhân bị nôn, đau đầu, amiđan viêm sưng to. Làm xét nghiệm thấy liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A; loại này có thể gây những tổn thương ở khớp, tim, thận.

Ðiều trị bệnh ra sao?

Lúc này, bệnh nhân cần phải được nghỉ ngơi, không được để cơ thể nhiễm lạnh. Ăn nhẹ, uống nhiều nước. Nên sử dụng các thuốc súc miệng, phun họng, kháng sinh đường toàn thân như penixilin cùng với thuốc giảm đau, chống viêm, hạ nhiệt… Nếu bệnh nhân hay tái phát thì có thể chỉ định phẫu thuật cắt bỏ amiđan.

Viêm họng trắng

Niêm mạc hầu phủ một lớp bựa màu trắng. Có nhiều loại viêm họng trắng:

– Viêm họng bựa: Biểu hiện tương tự viêm họng đỏ, tuy nhiên trên mặt amiđan có phủ một lớp bựa trắng và có thể bóc ra một cách dễ dàng.

– Viêm họng có màng giả: Tạo nên một lớp bựa dính chắc hơn (màng giả có màu xám) khiến liên tưởng đến bệnh bạch hầu. Điều cần làm bây giờ là phải xét nghiệm vi khuẩn ngay; chỉ cần cảm thấy một chút nghi ngờ là phải tiến hành tiêm huyết thanh chống bạch hầu để khỏi bỏ qua bệnh này. Loại viêm họng có màng giả thường là dấu hiệu báo trước của bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn.

– Viêm họng mụn nước và viêm họng hecpet (mụn rộp) do virut bệnh zona và virut hecpet. Kiểm tra sẽ thấy vùng khẩu hầu có màu đỏ rải rác hoặc có nhiều mụn nhỏ trắng còn lành hay đã vỡ, giống như những nốt loét nhỏ khi bị nhiệt miệng.

Ðiều trị thế nào?

Lúc này, bệnh nhân cần phải được nghỉ ngơi, không được để cơ thể nhiễm lạnh. Ăn nhẹ, uống nhiều nước. Nên sử dụng các thuốc súc miệng, phun họng, kháng sinh đường toàn thân như penixilin cùng với thuốc giảm đau, chống viêm, hạ nhiệt… Tuy nhiên kháng sinh không có tác dụng với viêm họng mụn nước trừ khi có bội nhiễm vi khuẩn. Vậy nên chỉ cần dùng thuốc giảm đau là đủ.

Viêm họng loét

Niêm mạc hầu có một hay nhiều nốt loét. Có nhiều loại viêm họng loét:

– Viêm họng Vincent: Hay gặp nhất là độ tuổi vị thành. Đặc trưng của bệnh là phát triển đồng thời ở niêm mạc hầu hai loại vi khuẩn là trực khuẩn hình thoi và xoắn khuẩn. Chẩn đoán đơn giản bằng cách xem kính phết họng dưới kính hiển vi sau khi đã nhuộm vi khuẩn (nhuộm Gram). Thường sẽ chỉ có một bên hầu bị tổn thương: viêm amiđan một bên với những nốt loét mềm mại khi sờ vào và có màng giả. Nguyên nhân có thể do giữ vệ sinh răng miệng không tốt.

– Viêm họng Duguet: Hay xuất hiện ở bệnh nhân thương hàn. Có đặc điểm là: nốt loét không đau khu trú ở một hoặc hai cột màn hầu.

– Viêm họng trong các bệnh máu: Chủ yếu gặp ở bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn hoặc bệnh bạch cầu (leucémie).

– Viêm họng Ludwig: Có triệu chứng sốt cao, đau nhiều ở họng, có khi cổ bị biến dạng.

Ðiều trị: Trường hợp này yêu cầu phải dùng penixilin và điều trị từ nguyên nhân gây bệnh.

Theo SKĐS

Cùng Danh Mục :