Xơ gan được coi là một bệnh trong “tứ chứng nan y”, ngày nay với những tiến bộ của y học hiện đại, đã có những hướng mới mở ra cho các bệnh nhân xơ gan, đặc biệt là việc kiểm soát và phòng ngừa các biến chứng giúp ổn định lại chức năng gan hay làm chậm sự tiến triển của bệnh. Vì thế, việc chẩn đoán sớm và tìm ra nguyên nhân để điều trị xơ gan cũng như chế độ chăm sóc cho bệnh nhân xơ gan cần được quan tâm.

Ảnh: alobacsi.vn

Xơ gan là một bệnh gan mạn tính được đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ, sẹo và sự thành lập các nốt tân sinh dẫn đến mất chức năng gan. Xơ gan là bệnh thường gặp ở Việt Nam cũng như trên thế giới và là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ.

Xơ gan do rượu chiếm hơn một nửa số ca tử vong. Rượu và vi-rút viêm gan là nguyên nhân phổ biến gây xơ gan. Khoảng 30% bệnh nhân xơ gan có biến chứng chảy máu do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản. Xơ gan tạo ra gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Nguyên nhân

– Viêm gan do vi-rút: vi-rút B, vi-rút C.

– Nghiện rượu: uống nhiều và kéo dài nhiều năm.

– Thuốc và hoá chất.

– Sự thiếu dinh dưỡng: ăn quá thiếu chất đạm, thiếu vitamin, sau đó dẫn đến xơ gan.

– Ký sinh trùng: sán máng, sán lá gan.

– Xơ gan do mạch máu hoặc xơ gan gây xung huyết: xơ gan tim (rất hiếm).
Ảnh: vietbao.vn

Những dấu hiệu

Xơ gan thường gặp cả hai phái, nhưng nam thường nhiều hơn nữ.

Đối với trường hợp xơ gan còn bù, triệu chứng lâm sàng không rõ ràng, bệnh nhân không để ý tới bệnh trạng của mình. Trong giai đoạn này gan có thể to nhưng chức năng gan chưa hoàn toàn thay đổi.

Trong trường hợp xơ gan mất bù, triệu chứng lâm sàng biểu hiện với 2 hội chứng:

· Hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa: tuần hoàn bàng hệ; gan to, lách to; bụng báng; giãn tĩnh mạch thực quản; giãn tĩnh mạch trực tràng (trĩ) và rốn lồi.

· Hội chứng suy tế bào gan: phù chân, báng bụng; vàng da niêm; sao mạch; lòng bàn tay son và xuất huyết dưới da.

Các biến chứng của bệnh

– Nhiễm trùng dịch ổ bụng (nhiễm trùng báng).

– Xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản.

– Bệnh não do gan (hôn mê gan).

– Ung thư gan.

Phòng bệnh

– Tiêm phòng vacin viêm gan B cho trẻ em và những người lớn chưa bị bệnh.

– Từ bỏ rượu, bia.

– Chế độ ăn uống đủ chất, cung cấp đủ axit amin phân nhánh cải thiện dinh dưỡng và hạn chế các biến chứng của xơ gan như nhiễm trùng, bệnh não do gan.

– Thận trọng khi dùng các thuốc có thể gây hại cho gan.

– Điều trị tốt các bệnh viêm gan cấp, mạn tính.

Chăm sóc bệnh nhân Xơ gan tại nhà

– Đảm bảo dinh dưỡng

· Đủ chất, hợp khẩu vị bệnh nhân, đủ calo từ 2500-3000 kcalo/ngày (35-40 kcalo/kg/ngày).

· Đảm bảo đạm (1,2-1,5g/kg/ngày), đường, vitamin, hạn chế mỡ, chỉ ăn nhạt khi có phù nề.

· Không được uống rượu.

· Hạn chế đạm khi xơ gan mất bù vì có nguy cơ hôn mê gan. Khi có dấu hiệu tiền hôn mê gan phải giảm lượng đạm trong khẩu phần thức ăn.

· Cần cung cấp nhiều acid amin phân nhánh đề tránh suy dinh dưỡng, nhiễm trùng, hôn mê gan.

· Cho ăn nhiều bữa trong ngày.

· Vệ sinh mũi, miệng sạch sẽ, phòng nhiễm khuẩn và tạo cảm giác ngon miệng.

– Giảm phù và cổ trướng

· Để bệnh nhân nghỉ ngơi.

· Ăn hạn chế muối khi có phù và cổ trướng.

– Theo dõi biến chứng chảy máu tiêu hóa.

– Theo dõi biến chứng hôn mê gan.

– Thay đổi thói quen sống, ăn uống như:

· Nghỉ ngơi hoàn toàn khi bệnh tiến triển.

· Tuyệt đối không được uống rượu.

· Ăn hạn chế mỡ, tăng đường, đạm, vitamin.

· Hạn chế muối, ăn nhạt hoàn toàn khi có phù.

· Theo dõi sức khoẻ tại tuyến y tế cơ sở.

Theo t4ghcm

Cùng Danh Mục :